Trang trại bò sữa Ba Vì nổi tiếng không chỉ với đặc sản sữa tươi
Hiện nay các trang trại bò sữa đã được mở ra ở khắp nơi trên các bàn cả nước. Ước tính tổng đàn bò nước ta tăng 2,2%, sản lượng thịt bò hơi khoảng 241,2 ngàn tấn (tăng 4,4%), sản lượng sữa tươi khoảng 617,8 triệu lít (tăng 10,1%).
Thời gian gần đây, phong trào chăn nuôi bò sữa ở nước ta đã có những bước phát triển vượt bậc. Tuy nhiên, vì là một nghề mới nên người dân nước ta từ xưa đến nay chủ yếu nuôi bò lấy sữa đang chuyển đổi kỹ thuật mới. Do đó hầu hết nông dân vẫn đang bối rối và gặp khó khăn ở tất cả các khâu, đặc biệt là do thiếu kiến thức và kinh nghiệm nuôi bò sữa.
Chúng tôi có người có thể làm được điều đó với một con bò sữa so với một cái máy. Để máy hoạt động tốt và mang lại hiệu quả cao, trước tiên chúng ta phải quyết định mua một chiếc máy tốt, cùng với việc chăm sóc, bảo dưỡng thường xuyên.
Động cơ càng tinh vi và hiện đại, chất lượng của nhiên liệu càng cao. Coi bò sữa là một “cỗ máy hiện đại”. Do đó, cần phải đặc biệt cẩn thận trong việc lựa chọn, chăm sóc, nhân giống và tái chế.
Tạo nguồn thức ăn cho trang trại bò sữa
Thức ăn được chia gồm 3 nhóm chính. Mỗi nhóm có đặc điểm dinh dưỡng riêng và có sức ảnh hưởng khác nhau. Quyết định tới năng suất, chất lượng, sức khỏe của bò sữa cũng như lợi tức của người chăn nuôi.
Thức ăn thô
Gồm các loại: cỏ, rơm, phụ phẩm nông nghiệp, rau, củ, quả… Đây là nhóm thức ăn chính, chiếm 60 – 70% chất khô trong khẩu phần.
Thức ăn thô có khối lượng lớn nhưng hàm lượng chất dinh dưỡng lại nhỏ; hàm lượng chất xơ thô lớn hơn 18% (theo chất khô).
Đối với trang trại bò sữa sử dụng máy băm cỏ để băm nhỏ thức ăn nhằm tránh tác nhân cho bò. Việc băm nhỏ các loại thức ăn thô sẽ giúp bò ăn ngon miệng hơn.
Thức ăn thô có tác dụng làm đầy dạ cỏ, đảm bảo chức năng của dạ cỏ hoạt động bình thường, làm tăng tỷ lệ bơ trong sữa. Nếu cung cấp đủ thức ăn thô xanh chất lượng tốt, bò sữa sẽ sản xuất được 4 – 5l sữa/ngày.
Thức ăn tinh
Gồm các loại: khô dầu, hạt ngũ cốc, tấm, cám, hèm bia, bã đậu, bã sắn… góp phần cung cấp thêm các chất dinh dưỡng khi bò cho nhiều sữa (trên 4 – 5l/con/ngày). Khẩu phần cơ bản bao gồm các loại thức ăn tinh.
Nhóm thức ăn tinh tuy chiếm lượng nhỏ trong khẩu phần ăn nhưng hàm lượng chất dinh dưỡng trong 1kg thức ăn lại lớn. Hàm lượng xơ thấp dưới 18% (theo chất khô).
Căn cứ vào hàm lượng dinh dưỡng, thức ăn tinh được chia thành hai loại. Bao gồm thức ăn cung cấp năng lượng (giàu chất bột đường, hàm lượng protein thô dưới 20%) và thức ăn bổ sung đạm (hàm lượng protein thô trên 20%).
Sau khi băm nhỏ các loại thức ăn thô, sẽ mang ra phối trộn cùng với thức ăn tỉnh để tăng hàm lượng dinh dưỡng. Các loại hạt, bã đậu, bã bia nên đưa vào máy nghiền cám để nghiền mịn thức ăn. Điều này sẽ giúp hộ chăn nuôi tiết kiệm được chi phí chăn nuôi tới 40%. Hơn thế, còn giúp vật nuôi ăn ngon miệng, xuất bán với mức giá cao cùng diện mạo thuần xanh.
Thức ăn bổ sung
Để đảm bảo được một số chất thiếu hụt thì thức ăn bổ sung được hêm vào giúp cân bằng điều đó. Bao gồm có đạm, khoáng, vitamin, đặc biệt cần bổ sung hỗn hợp khoáng Vitamin.
Thức ăn bổ sung được thêm vào khẩu phần với khối lượng nhỏ để cân bằng một số chất dinh dưỡng thiếu hụt. như: đạm, khoáng, vitamin… Quan trọng nhất trong số thức ăn bổ sung hỗn hợp khoáng vitamin.
Thức ăn bổ sung có tác dụng cân đối dinh dưỡng trong khẩu phần, giúp cải thiện năng suất sữa, duy trì tình trạng sức khỏe và hoạt động sinh bò.
Bổ sung chất khoáng cho trang trại bò sữa
Các chất khoáng rất quan trọng đối với bò sữa, đặc biệt là canxi và phốt-pho. Người ta có thể bổ sung các chất khoáng theo 2 cách: 1
Cách 1
Trộn các chất khoáng với nhau theo tỷ lệ nhất định gọi là premix khoáng. Sau đó dùng hỗn hợp khoáng này trộn vào các loại thức ăn tinh với tỷ lệ 0,20 – 0,30% hoặc bổ sung vào khẩu phần ăn hàng ngày với lượng 10 . 40g cho mỗi con, tuỳ theo từng đối tượng và năng suất sữa của từng con.
Sau đây là một công thức sản xuất premix khoáng (tính cho 1000g):
+ Cacbonat canxi: 450g.
+ Sunfat sắt: 6g.
+ Sunfat đồng: 2g.
+ Oxit kẽm: 0,6g.
+ Sunfat coban: 0,3g.
+ Iodua kali: 0,1g.
+ Cacbonat mangan: 1g.
+ Đi Canxi phốt-phát: 400g.
+ Phân lân nung chảy: 70g. Sebud adding với
+ Bột xương: 70g.
Chú ý: Phải phơi thật khô các thành phần cũng như các chất đệm (đicanxi phốt-phát, bột xương hoặc bột sò) để có thể bảo quản được lâu dài và sản xuất 1 lần có thể dùng trong 2 – 3 tháng. Trước khi trộn cần tán nhỏ các loại muối (không trộn cùng lúc muối đồng với muối i-ốt hoặc muối i-ốt với muối coban).
– Cách 2
Trộn các thành phần khoáng với nhau và với các chất mang chất độn. Bao gồm các loại như đất sét, xi măng. Sau đó hỗn hợp được đóng thành bánh, làm khô gọi là đá liếm. Đá liếm này được đặt trong chuồng nuôi, trên bãi chăn (dưới gốc cây) để bò liếm tự do.
Ví dụ: Công thức sản xuất tảng đá liếm
+ Canxi phốt-phát: 40.
+ Canxi cacbonat: 20.
+ Sunfat magie: 10.
+ Chất kết dính: vừa đủ.
+ Muối ăn: 30.
Cách làm: Lúc đầu trộn đều sunfat magie với lượng muối ăn. Sau đó trộn hỗn hợp này với ½ lượng canxi phốt-phát và canxi cacbonat và cuối cùng trộn với lượng còn lại của các loại muối này. Người ta thường sử dụng đất sét làm chất kết dính (có thể cho thêm xi măng với tỷ lệ 12% so với khối lượng chung). Đất sét dẻo phải được làm khô và phân tán với một lượng rất nhỏ.
Sau đó trộn đất sét với hỗn hợp khoáng đã chuẩn bị như trên theo tỷ lệ vừa đủ. Vo thành khối dẻo rồi nặn thành những viên gạch có trọng lượng 0,5-1,0 kg. Sau đó sấy khô hoặc nung thành gạch non dùng làm sữa bò
