Thời tiết chuẩn bị bước sang thu, bà con cũng dập dịch ủ chua thức ăn cho vật nuôi
Ủ chua thức ăn – Vào mùa đông, thời tiết trở nên bất thường rét đậm, rét hại, gia súc phải được nhốt trong chuồng, luôn cần nguồn thức ăn thô xanh đầy đủ đảm bảo dinh dưỡng để sinh trưởng và phát triển tốt.
Thế nhưng vào mùa mưa lạnh, khí hậu khắc nghiệt, khiến thức ăn gia súc trở nên khan hiếm. Các hộ chăn nuôi cần chủ động quản lý đàn để đảm bảo đàn có đủ thức ăn và chất dinh dưỡng để duy trì sức khỏe và duy trì năng suất cao. Đặc biệt là phải có đủ thức ăn thô xanh cho gia súc trong mùa đông. Dưới đây là một số phương pháp chuẩn bị và dự trữ thức ăn cho vật nuôi.
1. Chế biến, bảo quản làm khô thức ăn
- Cỏ khô, rơm rạ là thức ăn thô xanh cung cấp cho vật nuôi nguồn vitamin, protein, chất khoáng và chất xơ dồi dào trong mùa lạnh. Đây là phương pháp đơn giản, phù hợp với mọi quy mô đàn gia súc, tận dụng nguyên liệu sẵn có, đầu tư thấp mà vẫn đảm bảo dinh dưỡng cho gia súc. Làm khô thức ăn gia súc là cách để giúp đỡ người dân có thể dự trữ được nguồn thức ăn cho trâu, bò trong mùa mưa rét.
- Thức ăn khô cho gia súc là cỏ, rơm rạ, thân cây ngô, lạc … Sau khi phơi khô, giảm bớt độ ẩm, gia súc ăn nhiều hơn, kích thích tiêu hóa, đồng thời duy trì sự ổn định của dạ cỏ. Điều này giúp vi sinh vật thực hiện các hoạt động phân hủy thức ăn. Từ đó giúp giảm thiểu nguy cơ dịch bệnh cho đàn bò. Thức ăn khô đặc biệt cũng góp phần thúc đẩy dạ dày phát triển ở bê con.
- Để sản xuất thức ăn gia súc khô có chất lượng tốt, bà con cần thu hoạch cỏ về phơi khô. Khi cỏ sắp ra hoa thì cỏ đã chín, không quá non cũng không quá già để tăng khả năng ăn của gia súc. Bảo quản thức ăn ở nơi sạch sẽ, khô ráo, thoáng mát, không có mưa, nước đọng.
2. Thức ăn thô xanh ủ chua cho gia súc
- Ủ chua là phương pháp nén chặt thức ăn thô xanh trong môi trường kín gió, nguyên liệu có thể là cỏ tự nhiên, cây ngô, chuối, bã mía, cỏ voi, v.v. + 0,5 kg muối + 3 kg urê (có thể thêm 2 đến 4% mật đường).
- Vật liệu ủ chua nên thu hẹp khoảng 5 đến 10 cm và chứa khoảng 65 đến 75%. Trước đó làm sạch và tươi, sau đó trộn nguyên liệu với lượng nước đã hòa tan với muối và nước. Khi ủ, lượng thức ăn nên chia thành nhiều lớp, mỗi lớp dày khoảng 20-30cm, nén chặt lớp đầu và rồi mới cho những lớp tiếp theo.
- Bà con khi làm thức ăn ủ chua cho vật nuôi cần đảm bảo các thân cây nước phải được khô, không nên lấy sau khi trời mưa và mang ra ủ chua ngay. Điều này sẽ không đảm bảo được thức ăn có đầy đủ chất dinh dưỡng và dễ bị hỏng.
- Khuyến khích sử dụng máy băm cỏ loại vòi phun cao sẽ tiện lợi và đảm bảo thức ăn đều, giữ nguyên được độ dinh dưỡng.
- Thức ăn được ủ khoảng 3 tuần là có thể sử dụng cho gia súc. Thức ăn thô xanh ủ chua giúp bà con bảo quản được nguồn thức ăn trong thời gian dài, đồng thời đảm bảo chất dinh dưỡng do được làm giàu muối, …
- Thức ăn thô xanh sau khi ủ chua có màu vàng chanh, mùi thơm, vị chua nhẹ, kích thích vị giác của gia súc và giúp chúng tiêu hóa tốt, tăng khả năng miễn dịch. Chịu khó, kháng bệnh trong thời tiết lạnh.
3. Làm héo thức ăn thô xanh cho gia súc
- Làm héo là hình thức trung gian giữa chăn nuôi thức ăn tươi và phơi khô. Nguyên liệu lên men thường khô hơn nguyên liệu dùng để ủ tươi. Thức ăn ủ héo ít bị lên men, lượng chất dinh dưỡng được bảo toàn. Cỏ tươi thường được sử dụng làm nguyên liệu cho thức ăn ủ chua.
- Tùy theo độ ẩm của cỏ mà bà con có thể ủ khi cỏ còn tươi hoặc phơi khô trước khi ủ để giảm độ ẩm của cỏ. Độ ẩm thích hợp nằm trong khoảng 50-60%. Cỏ được ủ trong túi ni lông, khi ủ phải nén chặt từng lớp và buộc chặt túi, chú ý không làm thủng lỗ, hỏng cỏ.
- Cần lưu ý rằng chuột hoặc côn trùng có thể cắn tấm phủ được phủ bằng lớp mùn.
4. Chủ động trồng cỏ làm nguồn thức ăn
- Cỏ là thức ăn lý tưởng cho gia súc nhai lại, nhưng vào mùa mưa lạnh, lượng cỏ không lớn, thậm chí không đủ để nuôi gia súc của gia đình. Nhiều nông dân đã tự trồng cỏ để có đủ thức ăn thô xanh cho gia súc.
- Tại các tỉnh ở nước ta, cỏ voi và cỏ VAO6 cho năng suất cao, chống chịu tốt với thời tiết xấu. Trồng 1 lần có thể thu hoạch với năng suất cao trong khoảng 3 – 4 năm.
- Chủ động trong việc chăm sóc thì loại cây này có thể kéo dài, có thể lên đến 10 năm. Việc tự chủ được nguồn thức ăn bằng phương pháp nhân giống là biện pháp hữu hiệu cho người dân. Khi nguồn thức ăn trở nên khan hiếm. Bằng phương pháp này bà con luôn chủ động được nguồn dinh dưỡng cho vật nuôi.
5. Nguồn thức ăn cung cấp nhiều chất xơ cho gia súc
- Thực phẩm nhiều chất xơ bao gồm rơm rạ, búp sắn, đọt mía, vỏ đậu tương,… Chất xơ đóng vai trò quan trọng trong hệ tiêu hóa của vật nuôi. Giúp làm tăng tốc độ và kích thước tiêu hóa.
- Thành phần giàu chất xơ rất thích hợp cho vật nuôi. Và làm nguồn thức ăn lâu dài thông qua thức ăn ủ chua, bón urê. Phương pháp này đơn giản, an toàn, đảm bảo và tiết kiệm chi phí. Do đó, nó đã trở thành mô hình phát lại trong mỗi vụ đông của các hộ chăn nuôi.
6. Công tác làm thức ăn ủ chua
- Bà con nên chủ động cung cấp các loại thức ăn dinh dưỡng cho vật nuôi. Bao gồm các loại tinh bột, chất khoáng, các loại Vitamin, chất đạm,.. Thường những khoáng chất này sẽ có trong bột ngô, khoai, đậu tương, bột cám gạo, sắn,..
- Để đảm bảo được nguồn thức ăn không bị ôi thiu, mối mọt bà con nên chủ trương nghiền, ép phơi khô. Sau đó dự trữ trong chum vại, thùng kín, bao tải,..
- Thức ăn để ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh xa những nơi mối mọt xâm hại, mưa ẩm mốc.
- Chi tiết về máy băm cỏ công suất vừa phải phù hợp cho các hộ gia đình và trang trại:
Trên đây là phương thức ủ chua thức ăn cho vật nuôi. Mong bà con có thể tìm thấy phương pháp phù hợp để áp dụng cho vật nuôi nhà mình. Cảm ơn bà con đã quan tâm.
