Phương thức phối trộn nguyên liệu làm thức ăn cho lợn

Nuôi lợn sạch và thịt lợn sạch

Trong chăn nuôi, thức ăn là một yếu tố quan trọng quyết định chất lượng vật nuôi, đặc biệt là heo. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại cám viên được bán sẵn với giá thành khá đắt đỏ, chỉ có xu hướng tăng mà không hề giảm còn có rất nhiều cám tăng trọng, chứa chất kích thích, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe vật nuôi nên nhiều bà con đã tự chế biến thức ăn chăn nuôi để tiết kiệm chi phí. Sau đây là một số chia sẻ về cách thức phối trộn thức ăn chăn nuôi cho lợn.

Để đảm bảo giá trị dinh dưỡng, người chăn nuôi thường tự chế biến, phối trộn thức ăn cho heo. Chủ động thành phần thức ăn không chỉ kích thích sức tăng trưởng heo, cải thiện năng suất mà còn giúp bà con tận dụng các nguồn nông sản sẵn có, tiết kiệm chi phí chăn nuôi. Để có nguồn thức ăn chăn nuôi đảm bảo chất lượng và giá cả còn phụ thuộc vào từng vùng miền, làm sao tận dụng đc yếu tố địa phương có sẵn nguồn thức ăn là tốt nhất. 

thức ăn cho lợn

Những nguyên liệu nào có thể tận dụng để làm cám viên chăn nuôi?

Để tiết kiệm chi phí và chủ động về nguồn dinh dưỡng cho vật nuôi, bà con nên tận dụng ngay các loại phụ phẩm sẵn có từ trồng trọt và các loại cá tạp để phối trộn thức ăn chăn nuôi. Tuy nhiên bà con phải phân chia các nguyên liệu thành các nhóm như sau:

Nhóm thức ăn giàu đạm:

Đây là nhóm thức ăn nhằm bổ sung lượng đạm cho vật nuôi, bao gồm các loại như đậu, vừng, lạc, cá, bột cá, giun đất, bột thịt…

nhóm giàu đạm

Nhóm thức ăn giàu năng lượng:

Đây là nhóm thức ăn nhằm cung cấp năng lượng cho vật nuôi như việc đi lại, thở, tiêu hóa thức ăn…góp phần lớn cho việc tạo ra các sản phẩm như thịt, trứng, sữa… Nhóm thức ăn này bao gồm các loại hạt ngô, lúa, tấm, cám, các loại củ sắn, củ khoai lang….

nhóm giàu năng lượng

Nhóm thức ăn giàu vitamin:

Bao gồm các loại rau, củ, quả, cỏ, lá cây…có tác dụng giúp cho quá trình trao đổi chất của có thể được diễn ra hiệu quả hơn.

nhóm giàu vitamin

Nhóm thức ăn giàu khoáng:

Gồm các loại như vỏ cua, sò, ốc, hến, tôm, bột xương, vỏ trứng…có tác dụng tham gia vào quá trình cấu tạo xương và các bộ phận khác.

nhóm giàu khoáng

Kỹ thuật phối trộn thức ăn chăn nuôi

Yêu cầu chung khi phối trộn thức ăn dạng tinh hỗn hợp

  • Cần sử dụng nhiều loại thức ăn để phối trộn lại với nhau (ít nhất là 2 loại)
  • Tận dụng tối đa các loại thức ăn có sẵn trong gia đình để phối trộn.
  • Các loại thức ăn dùng để phối trộn cần đảm bảo điều kiện không bị mùi lạ, không bị mốc, sâu mọt…
  • Các loại nguyên liệu như đậu tương phải rang chín , vỏ hến, sò cần băm nghiền… (Đối với máy có công suất nhỏ nguyên liệu trước khi phối trộn nên nghiền nhỏ thành dạng bột. Bà con nông dân nên sử dụng các loại máy xay đa năng, máy xay nghiền đa năng, máy nghiền giúp nghiền nguyên liệu thành bột khô để nghiền nhỏ các loại hạt như ngô, lúa, đậu, ngũ cốc…)

Cách phối trộn thức ăn chăn nuôi

  • Tiến hành đổ các loại nguyên liệu dùng để phối trộn ra nền nhà sạch, khô. Các loại thức ăn nhiều thì đổ trước, ít thì đổ sau. Các loại nguyên liệu có khối lượng ít bà con nên trộn sẵn với một ít cá bột khác sau đó mới tiến hành trộn với các nguyên liệu còn lại.
  • Bà con lưu ý phải bảo đảm độ ẩm của nguyên liệu 10-20%.
  • Tiến hành trộn các loại thức ăn lại với nhau, trộn đến khi toàn bộ nguyên liệu đều và có màu đồng nhất với nhau. Sau khi trộn xong có thể đưa vào máy ép cám viên để ép thành những viên cám có đầy đủ dinh dưỡng cho vật nuôi
  • Bà con cần lưu ý để bao thức ăn lên giá và kê cách tường và nền nhà. Không nên để vào chỗ quá kín hoặc có tình trạng ẩm ướt

Một số công thức phối trộn thức ăn chăn nuôi

Công thức phối trộn thức ăn cho lợn nái hậu bị giống F1 và giống nội

Nguyên liệuTỉ lệ phối trộn theo trọng lượng lợn

(tính cho 100kg thức ăn)

Lợn 10-30kgLợn 31-60kgLợn trên 61kg
Bột sắn (kg)101515
Bột ngô (kg)474542
Cám gạo (kg)202228
Đậu tương rang (kg)161310
Bột cá (kg)6**4*4*
Bột vỏ sò (kg)0.50.50.5
Muối ăn (kg)0.50.50.5
Giá trị dinh dưỡng
NLTĐ (Kcal/kg TĂ)3.0393.0272.979
Đạm thô (%)17.4513.9913.27

Công thức 1

Lưu ý: 6** là loại bột cá có tỉ lệ đạm 60% và 4* là loại có tỉ lệ đạm 45%

Công thức phối trộn thức ăn dành cho lợn nái nuôi con và lợn nái chửa

Nguyên liệuTỉ lệ phối trộn theo trọng lượng lợn

(tính cho 100kg thức ăn)

Lợn nái chửaLợn nái nuôi con
Bột sắn (kg)10
Ngô (kg)25305250
Tấm (kg)233015
Cám gạo (kg)25252815
Khô dầu đậu tương (kg)1312
Khô lạc nhân (kg)610
Bột xương (kg)33.533
Bột cá nhạt (45% đạm) kg535
Bột vỏ sò (kg)0.51.51.5
Muối ăn (kg)0.50.50.50.5
Giá trị dinh dưỡng 
NLTĐ (Kcal/kg TĂ)2.8962.9153.0583.037
Đạm thô (%)13.6213.5514.8414.87

Công thức 2

Một số lưu ý về giới hạn tỉ lệ tối đa nguyên liệu dành cho việc phối trộn thức ăn cho lợn nái nuôi con

Nguyên liệuTối đaNguyên liệuTối đa
Ngô hạt60%Khô đậu tương20%
Gạo , tấm25%Hạt đậu tương25%
Cám gạo30%Khô dầu lạc10%
Bột sắn khô25%Khô dầu dừa5%
Ri mật5%Bột cá có tỉ lệ đạm 60%5%

Công thức 3

Công thức phối trộn thức ăn cho lợn lại nuôi lấy thịt.

Nguyên liệuTỉ lệ phối trộn theo trọng lượng lợn

(tính cho 100kg thức ăn)

10 – 30 kg31 – 60 kgTrên 61 kg
CT1CT2CT3CT1CT2CT3CT1CT2
Bột sắn10810162110
Bột ngô3323.542.5284431.526.845
Tấm332781017515
Cám gạo5818241523259.5
Bột đậu tương131725.513.5271712
Khô dầu đậu tương8
Khô dầu lạc9185.534
Bột cá4.5532.5
Bột xương11711.51.5
Bột vỏ sò15121.7
Muối ăn0.50.510.50.50.50.50.5
Giá trị dinh dưỡng
NLTĐ (Kcal/kg TĂ)3.0653.0683.12.9862.9852.9852.952.996

Công thức 4

Công thức phối trộn thức ăn cho lợn con tập ăn để cai sữa.

Công thức ICông thức II
Nguyên liệu (kg)Tỷ lệ %Nguyên liệu (kg)Tỷ lệ %
Bột ngô48Ngô nổ bỏng nghiền bột45
Tấm nghiền15Gạo nổ bỏng nghiền bột18
Cám gạo mịn loại I5Cám gạo mịn loại I5
Đậu tương rang25Đậu tương rang24
Bột cá có tỷ lệ đạ 60%5Bột cá có tỷ lệ đạm 60%6
Bột xương1Bột xương1
Bột vỏ sò1Bột vỏ sò1
Giá trị dinh dưỡng
NLTĐ (Kcal/kg TĂ)2.914NLTĐ (Kcal/kg TĂ)3.0
Đạm thô (%)19.28Đạm thô (%)19.6

Công thức 5

Hướng dẫn bảo quản thức ăn sau khi phối trộn

– Bảo quản thức ăn sau khi đã được phối trộn tại những nơi khô ráo, mát mẻ, có mái che.

– Bao bì đựng thức ăn cần kê cao để tránh tình trạng ẩm ướt dẫn đến nấm mốc. Tránh để các loại chuột, bọ phá hỏng thức ăn.

– Thức ăn sau khi phối trộn chỉ nên sử dụng trong vòng 7 – 10 ngày là tốt nhất.

Nguyên tắc và cách sử dụng thức ăn chăn nuôi sau khi phối trộn.

– Các loại vật nuôi sẽ có  một công thức phối trộn thức ăn riêng nên vật nuôi nào thì chỉ được sử dụng thức ăn phối trộn của vật nuôi đó.

– Thành phần dinh dưỡng của thức ăn phối trộn khác nhau nên cần sử dụng theo đúng nhu cầu và mục đích. Ví dụ: Gia súc vỗ béo cần cung cấp thức ăn nhiều năng lượng. Các loại gia súc đang lớn cần sử dụng thức ăn giàu đạm.

– Khi sử dụng nên tuân theo yêu cầu để đảm bảo hiệu quả và tiết kiệm.

– Không nên thay đổi thức ăn hay khẩu phần ăn đột ngột vì có thể làm cho chúng kén ăn và rối loạn tiêu hóa.

Nếu muốn thay đổi thức ăn chăn nuôi bà con có thể tham khảo theo cách sau trong vài ngày.

Ngày chuyển đổiLượng thức ăn cũLượng thức ăn mới
Ngày thứ nhất75%25%
Ngày thứ hai50%50%
Ngày thứ ba25%75%
Ngày thứ tư0%100%

 

Chúc bà con chăn nuôi hiệu quả và thành công!