Căn cứ vào mức thu nhận protein và năng lượng trong quá trình chăn thả mà đánh giá mức ăn của bò. Khi chăn thả bò thường thích ăn những phần ngọn còn non của cây cỏ. Điều này dẫn đến mức thu nhận hàm lượng protein, năng lượng và hàm lượng nước cao hơn các hình thức thu nhận thức ăn khác. Vậy nhu cầu dinh dưỡng và nguồn thức ăn cho bò thịt như nào là hợp lý?
Protein
Lượng protein trong thức ăn cho bò quyết định đến năng suất thịt và sản lượng sữa cao hay thấp. Bò cần 0,5g protein cho 1kg khối lượng cơ thể để duy trì trọng lượng. Cần 60g protein từ thức ăn để sản xuất được 1 lít sữa bò. Khi bò chửa, cần tăng thêm một lượng protein nữa để nuôi thai. Nếu thiếu protein, bò tăng trọng kém, gầy yếu và không cho sữa.
Các loại thức ăn giàu protein có thể cung cấp cho bò như: cây lạc, cỏ họ đậu, cỏ non, khô dầu lạc, khô dầu đậu tương, bã bia, bã đậu, bột cá,…
Bột đường và mỡ
Bột đường thường có nhiều trong cám, gạo, tấm, bột ngô, khoai lang, sắn,… giúp cung cấp những chất dinh dưỡng cần thiết cho bò hoạt động và cho ra thành phẩm.
Chất mỡ cung cấp năng lượng cao nhất có thể gấp 2,5 lần sao với protein và bột đường.
Khoáng
Trong quá trình bò tạo xương, canxi và phot-pho là 2 chất không thể thiếu được. Cũng có thể bổ sung 2 chất này bằng cách cho bò ăn thêm bột xương, bột vỏ sò, hến…
Tùy theo khối lượng cơ thể và các nguyên tố vi lượng khác như sắt, đồng, coban, kẽm, magie… mà cho bò ăn thêm 35 – 45g muối/ngày.
Những chất này thường có trong thân cây ngô, rau, cỏ xanh, đậu…
Vitamin
Để bò duy trì sức khỏe và cho sữa, cần cung cấp các vitamin như B, A, D, đặc biệt là vitamin A.
Trong ngô hạt, bí ngô, khoai tây, cỏ xanh… chứa nhiều vvitamin A, B.
Nên chăn thả bò ngoài trời để bò có thể tự tổng hợp vitamin D. Trong các thức ăn ủ men, bã đậu, bã rượu, bã bia, cỏ khô… có rất nhiều vitamin D.
Nước uống
Hàng ngày bò cần một lượng nước rất lớn để vận chuyển các chất dinh dưỡng, sản xuất sữa và điều chỉnh thân nhiệt. Vì vậy, cung cấp nước uống quan trọng không kém cung cấp thức ăn. Mỗi ngày, nhu cầu nước của bò với tỉ lệ nước 1/10 khối lượng cơ thể, tương đương 50 – 60l/ngày.
Thức ăn thô xanh
Bò có đặc tính nhai lại, thức ăn chủ yếu của chúng là thức ăn thô xanh. Trung bình một ngày đêm bò ăn hết 15 – 50kg thức ăn thô xanh các loại tùy theo độ tuổi và cân nặng.
Thức ăn cho bò thịt không cầu kỳ, chỉ cần cung cấp đầy đủ và đều thức ăn xanh tươi và các loại thức ăn thô xanh khác cho bò phát triển là được.
Thức ăn thô xanh phổ biến là cỏ tươi. Ngoài ra có thể cho ăn su hào, bắp cải, các loại cỏ khô, cỏ ủ chua…
Bà con nên đầu tư một chiếc máy băm cỏ cho bò để băm nhỏ cỏ ra giúp bò dễ ăn hơn, tiêu hóa tốt hơn.
Để tăng năng lượng cũng có thể cho bò ăn bổ sung thức ăn tinh.. Thức ăn tinh gồm các loại hạt, cám, khô dầu…
Mức thu nhận lượng vật chất khô
Để đáp ứng nhu cầu protein và năng lượng duy trì cơ thể sinh trưởng, mức thu nhận lượng vật chất khô là yếu tố vô cùng quan trọng.
Đối với bò 500kg mức sinh trưởng khoảng 7,0 – 9,7 kg/ngày.
Năng lượng
Cần cung cấp năng lượng cho bò để cơ thể hoạt động. Nguồn năng lượng thu nhận từ thức ăn chỉ có một phần được sử dụng để duy trì cơ thể, phần lớn còn lại bị bài tiết ra ngoài theo phân, nước tiểu,… Nhu cầu năng lượng của bò phụ thuộc vào khối lượng và độ tuổi của cơ thể. Cần xác định nhu cầu năng lượng hàng ngày để cân xứng với lượng thức ăn ăn vào.
