Gà nuôi công nghiệp khác với gà nuôi thả vườn. Gà nuôi thả vườn chủ yếu chúng tự tìm nguồn thức ăn có sẵn dưới đất đai, trong cây cỏ như con trùn, con dế, hột rơi rụng. Ngoài ra, tối về chuồng sẽ được cho ăn thêm bữa ăn bổ sung như lúa gạo, tấm cám để cho no bụng. Còn gà nuôi công nghiệp chỉ sống dựa vào thức ăn được chủ cung cấp. Vậy trong thức ăn chăn nuôi gà gồm có những thành phần gì, và sự cần thiết của chất đó đối với sự sinh trưởng của gà ra sao?
Chất bột đường
Chất bột đường là thức ăn chính để cung cấp năng lượng cho gà. Trong đó bao gồm:
Bắp vàng
Trong ngành chăn nuôi, người ta thường dùng bắp vàng nhiều hơn là bắp trắng bởi trong bắp vàng chứa nhiều carotène. Bắp chiếm đến 40% trong khẩu phần ăn của gà. Trong đó chứa đến 74% chất bột đường và nhiều vitamin như A, B1, B2. Bắp thường được xay nhuyễn để gà ăn mau tiêu, chứa nhiều chất dinh dưỡng và năng lượng.
Cám gạo
Cám gạo được chia ra làm hai loại cám to và cám nhuyễn. Cám to dễ bảo quản hơn nhưng người ta thường dùng cám nhuyễn nhiều hơn. Trong cám nhuyễn chứa đến 54% chất bột đường, 10,27% chất béo. Khi cám đã bị mốc thì phải bỏ đi, nếu gà ăn vào dễ bị ngộ độc.
Tấm gạo
Tấm gạo có giá đắt hơn cả gạo nguyên hạt. Đây là một phần nhỏ của hạt gạo bị bể ra trong quá trình xay giã mà thành. Tấm gạo chứa 71% chất bột đường, dùng để nuôi gà rất tốt.
Khoai lang
Trong khoai lang chứa đến 80% chất bột đường, nhưng các thành phần chất đạm, vitamin và chất béo lại rất thấp. Do đó, tỉ lệ khoai lang trong khẩu phần ăn của gà ít.
Khoai lang có thể cho gà ăn chín hoặc sống đều được. Thường người chăn nuôi sẽ nghiền thành bột rồi trộn lẫn vào với thức ăn nuôi gà.
Khoai mì
Ăn nhiều khoai mì gà sẽ bị ngộ độc do nó chứa acid cianhydric. Cần phải lột lớp vỏ rồi ngâm vào nước trong 24 giờ để xả bớt chất độc, sau đó nghiền thành bột. Khoai mì chứa nhiều chất bột đường nhưng ít đạm, trộn chung vào thức ăn cho gà với tỉ lệ 10%.
Cần phối trộn bột đường với tỉ lệ thích hợp, không quá nhiều cũng không quá ít gà phát triển tốt nhất.
Chất đạm
Chất đạm có vai trò quan trọng, tạo nên thịt, gân, lông, trứng cho gà. Đạm gồm có hai loại là đạm động vật và đạm thực vật.
Đạm động vật có trong bột thịt, bột cá, bột tép hay trong cua, ốc,…
Đạm thực vật có trong các cây họ đậu như đậu phộng, đậu nành, đậu đỏ, đậu đen,…
Đây là phần thức ăn bổ sung của gà, cần cung cấp đầy đủ cả hai loại đạm này để giúp gà sinh trưởng tốt, cho năng suất cao.
Bột thịt
Bột thịt được làm từ thịt heo, trâu bò, gà vịt… cùng nội tạng được lấy từ các lò mổ gia cầm chế biến thành. Trong bột thịt chứa đến 60% chất đạm, là thức ăn bổ sung dinh dưỡng nhất cũng đắt tiền nhất từ trước đến nay.
Bột cá
Bột cá được làm từ những loại cá rẻ tiền, đem phơi khô và xay nhuyễn. Bột cá là khẩu phần ăn không thể thiếu của gà, trong đó chứa đến 50% đạm và các acid amin khác.
Có hai loại bột cá là bột cá lạt và bột cá mặn. Nuôi gà cho ăn bột cá lạt, còn bột cá mặn chỉ dành cho chăn nuôi heo, gà ăn vào dễ bị ngộ độc.
Bột ruốc
Bột ruốc được làm từ con ruốc ngoài biển, đem phơi khô rồi xay thành bột. Trong bột ruốc số đạm cũng tương đương với bột cá mà giá thành lại rẻ hơn nhiều.
Bánh dầu phộng
Bánh dầu phộng hay còn được gọi là khô bánh dầu. Trong bánh dầu phộng chứa đến 45% chất đạm và 5% chất béo. Bánh dầu phộng được lấy ra từ hạt đậu phộng khi cho vào máy ép dầu, phần bã xác thu được đem ép thành khối dày 2cm.
Bánh dầu phộng không nên để lâu qua 2 tháng, vì sẽ bị nổi mốc, gà ăn vào bị ngộ độc.
Chất béo
Chỉ cần cung cấp 5% chất béo trong thức ăn của gà, vì cho ăn nhiều sẽ bị tiêu chảy. Khi hấp thu chất béo, cơ thể gà sẽ sinh nhiệt, giống như chất bột đường.
Chất béo chủ yếu chứa nhiều trong dầu cá, mỡ động vật và các loại hạt có dầu như đậu phộng, hột mè, xác dừa…
Chất khoáng
Chất khoáng giúp kiến tạo và bảo vệ các tế bào, vì vậy cần cung cấp đủ chất khoáng để gà có khả năng đề kháng tốt. Những thức ăn giàu chất khoáng như cá con, tôm tép, con ruốc, bột xương, vỏ ốc,…
Chất muối
Muối chiếm khoảng 0,5% trong khẩu phần ăn của gà. Muối góp phần giúp gà ăn ngon miệng, ăn được nhiều, kích thích uống nước nhiều, tiêu hóa thức ăn nhanh.
Vitamin
Vitamin có tác dụng đồng hóa các khoáng chất. Nếu thiếu vitamin trong khẩu phần ăn, gà sẽ còi cọc, ốm yếu, xù lông, chết lần mòn. Vì vậy, cần cung cấp đủ vitamin như A, D, E để giúp gà tăng trọng nhanh, mái đẻ sai, trống hăng phủ mái.
Nước uống
Do ăn thức ăn khô nên gà uống rất nhiều nước, nhất là mùa nắng. Trung bình gà con một tuần tuổi uống 25cc nước/ngày, gà 3 tháng tuổi uống 100cc nước/ngày.
Nước cho gà uống phải là nước sạch và thay hàng ngày. Máng đựng nước cho gà uống cũng nên cọ rửa sạch sẽ trước khi thay nước mới.
Hi vọng với những chia sẻ về khẩu phần thức ăn nuôi gà công nghiệp trên sẽ giúp ích cho bà con.
